Azərbaycan dili 8-ci sinif
31 mart 2023
- Danışıq səsləri - saitlər və samitlər. Ahəng qanunu. Bəzi saitlərin uzun tələffüzü. O saitinin A kimi tələffüz edilməsi. Söz sonunda cingiltili samitlərin tələffüzü.
- K və Q samitinin yazılışı və deyilişi. Qoşa samitlə bitən təkhecalı sözlər. Qoşasamitli sözlərin yazılışı və deyilişi. Vurğu və heca.
- Sözün leksik və qrammatik mənası. Sözün həqiqi və məcazi mənası. Çoxmənalı sözlər. Omonimlər.
- Sinonimlər. Antonimlər. Frazeoloji birləşmələr. Etimologiya nədir. Terminlər. Arxaizmlər.
- Nitq hissələri. İsim. Konkret və mücərrəd isimlər. Ümumi və xüsusi isimlər. Düzəltmə isimlər. Mürəkkəb isimlər və onların yazılışı. İsmin mənsubiyyətə görə dəyişməsi. İsmin şəxsə görə dəyişməsi - şəxs şəkilçiləri.
- İsmin halları. Qeyri-müəyyənlik bildirən hallar. Söz kökündə saitin düşməsi.Yönlük və çıxışlıq halında olan sözlərin yazılışı və deyilişi.
- Əlamət və keyfiyyət bildirən sifətlər. Sifətin dərəcələri. Düzəltmə sifətlər. Mürəkkəb sifətlər və onların yazılışı.
- Say və onun mənaca növləri. Miqdar saylarının növləri. Numerativ sözlər. Sayın quruluşca növləri. Sayların yazılışı. Sıra saylarının yazılışı. Mürəkkəb sayların yazılışı. Saylarla işlənən isimlərin təkdə və cəmdə olması.
- Feil. Feilin quruluşca növləri. Təsdiq və inkar feillər. Düzəltmə feillər. Mürəkkəb feillər və onların yazılışı. Hərəkətin subyekti və obyekti.
- Feilin qrammatik məna növləri. Məlum, məchul, qayıdış, şəxssiz, qarşılıq-birgəlik, icbar növ feillər.
- Feilin şəkilləri. Xəbər şəkli. Feilin zamana görə dəyişməsi. Xəbər şəklində olan feillərin yazılışı və deyilişi. Feilin əmr, arzu, vacib, lazım, şərt şəkilləri. Feilin şəxsə görə dəyişməsi. İdi, imiş, isə hissəcikləri, onların yazılışı və deyilişi. İdi, imiş, isə hissəciklərinin feil şəkillərinin şəkilçilərindən fərqləndirilməsi.
- Feilin təsriflənməyən formaları. Məsdər. Feili sifət. Feili sifət və feildən düzələn sifət. Feili bağlama.
- Zərf haqqında ümumi məlumat. Zərfin mənaca növləri. Sadə, düzəltmə, mürəkkəb zərflər və onların yazılışı.
- Şəkilçilərin variantları. Bir cür yazılan şəkilçilər. Sözönü şəkilçilər.
- Söz yaradıcılığı. Düzəltmə sözlər. Mürəkkəb sözlər. Defislə yazılan mürəkkəb sözlər. Eyniköklü sözlər.
- Köməkçi nitq hissələri. Qoşma. Qoşmaların yazılışı və deyilişi. Bağlayıcı. Bağlayıcılarda vergülün işlənməsi. Mürəkkəb bağlayıcılar.
- Ədat və onun mənaca növləri. Ədatların orfoqrafiyası. Modal sözlər. Modal sözlərdə durğu işarələrinin işlənməsi. Nida.
- Köməkçi və əsas nitq hissələrinin omonimliyi. Köməkçi nitq hissələrinin sinonimliyi. Bağlayıcı, ədat, yoxsa şəkilçi? Köməkçi nitq hissələrinin sinonimliyi.
- Söz birləşmələri. Söz birləşmələrində əsas və asılı tərəflər. Mürəkkəb adlar.
- Söz birləşmələrinin növləri. İsmi və feili birləşmələr.
- Sintaktik əlaqələr. Tabesizlik və tabelilik əlaqələri.
- Cümlə. Cümlənin qrammatik əsası. Cümlə üzvləri.
- Mübtəda nədir? Mübtədanın ifadə vasitələri.
